मनू

गोनीदांची मृण्मयी. .. आप्पांची मनू! 'शितू' आणि 'मनू' या गोनीदांच्या मानसकन्या त्यांनी काय भावनेनं घडवल्यायत ते कळायला 'मृण्मयी' कादंबरीची त्यांची प्रस्तावना वाचलीच पाहिजे. खरं तर 'उमलत्या कळीचे अंतरंग' त्यांना किती अलवारपणे समजून चुकले होते, ते पाहायला पडघवली, मृण्मयी, शितूच मुळातूनच वाचल्या पाहिजेत!

पुस्तकनिष्ठांच्या मांदियाळीसाठी लिहिताना मनू परत आठवली.. वयानं लहान असूनदेखील उमज मोठी असलेली, आई-बापानं दुधावरल्या सायीगत जपलेली संवेदनशील मनू 'देशावरून' सासरी कोकणात येते. घर मैलोगणती दूर..सासरी मायेच्या ओलाव्याचीच काय, सुबुद्ध मनाचीही वानवाच! काय वाटलं असेल मनूला?

सयींवर सयी बरसत येती जिवास नाही थारा
खारे पाणी डोळां आणी खारा सागर- वारा

हळदीच्या हळव्या हातावर हळकुंडाची बेडी
नथीची वेसण होते, पायी रुपते मासळीजोडी

नवखे पातळ सावरती कसनुसे मेंदीचे हात
मनात थरथर हलकी भरते केळफुलाची पात

नवे चेहरे समोर येती नवीच सांगत नाती
थट्टा, गोष्टी,बडबड-गप्पा भवती रंगत जाती

त्यांत असूनही नसलेली ती जरा आडोसा पाही
तेव्हा वरवर हसलेली ती आता उसासा होई

पाडस बनुनी सुसाट जाते मन मागे वेगाने
आईच्या अन कुशीत शिरुनी मुसमुसते हलक्याने

लिहिता लिहिता आठवतेय - घरीदारी आई, आजी, काक्यांनी सांगितलेल्या कथा. नवखेपणाचे अनुभव. त्यातला एक फारच गोड!
दाराआडुन हळूच बघती भोकरडोळे दोन
हातामधला खाऊ तसाच हातामधी ठेवून

हुंदक्यांतुनी अवचित शिरतो बकुळफुलांचा गंध
हळुच ओंजळित पडतो आणिक नाजुकसा मणिबंध

'वंयनी..अवळं घे ना' ऐकत हसते, पुसते डोळे
एक फूल लागते भराया घाव मनीचे ओले!


आप्पांच्या मनूला मिळायला हवं होतं ना असं एक फूल?